Người phụ nữ Việt Nam xưng vương sớm nhất thế giới (Năm 40)

HAI BÀ TRƯNG

(12 - 43)

Lê Anh Tuấn

Hai Bà Trưng cỡi voi tấn công giặc Hán (Tranh Vi Vi)

Trong lịch sử thế giới, hiện tương người phụ nữ cầm quân đuổi giặc ngoại xâm rồi lên ngôi xưng vương rất hiếm thấy. Lịch sử Việt Nam rất tự hào có người như vậy, đó là Hai Bà Trưng.

Hai Bà Trưng là tên gọi chung cho hai chị em: Trưng Trắc và Trưng Nhị.

Theo Đại Việt Sử ký toàn thư, Hai Bà là con gái của Lạc tướng ở huyện Mê Linh, Châu Phong (nay thuộc phần đất của tỉnh Vĩnh Phúc và một phần vùng ngoại thành Hà Nội). Trưng Trắc có chồng là Thi Sách, con trai của Lạc tướng huyện Chu Diên (thuộc một phần đất của tỉnh Hà Tây và tỉnh Hà Nam). Tháng 2, năm Canh Tý (40), các Lạc tướng nổi lên chống lại sự cai trị của Thái thú Tô Định. Cuộc chống đối bị thất bại và Tô Định bắt Thi Sách đem đi giết.

Trưng Trắc, cùng em là Trưng Nhị, tiếp nối sự chống trả giặc thù của chồng. Cùng năm ấy (40), Hai Bà tập hợp nhân dân, tự cầm binh cỡi voi tấn công giặc Hán, đuổi Tô Định chạy về nước. Hai Bà lấy được 65 thành, lên vua tự xưng là Trưng Nữ Vương.

Năm Nhâm Dần (42), quân Hán là Mã Viện đem binh sang xâm lược nước ta. Do thế giặc quá mạnh, Hai Bà Trưng cầm cự đến năm 43 thì thua trận. Theo truyền thuyết, Hai Bà chạy đến sông Hát (Hát Môn, Hà Tây) tự vẫn để bảo tồn khí tiết, không để lọt vào tay giặc. Có sách viết, Hai Bà bị giặc bắt và đem xử trảm (?).

Nhân dân Việt Nam nhớ ơn, lập đến thờ Hai Bà ở Mê Linh và Hà Nội. Trưng Trắc và Trưng Nhị được nhân dân kính cẩn gọi chung là Hai Bà Trưng, với chữ Hai Bà được trân trọng viết hoa. Tên gọi Hai Bà Trưng được đặt cho hầu hết con đường trong khắp tỉnh thành của Việt Nam. Nhiều trường học cũng mang tên Hai Bà Trưng.

Ngày 6 tháng 2 âm lịch hằng năm là ngày giỗ Hai Bà Trưng. Trước năm 1975, ở miền Nam gọi ngày giỗ Hai Bà Trưng là ngày Phụ nữ Việt Nam.

Đền thờ Hai Bà Trưng tại huyện Mê Linh, tỉnh Vĩnh Phúc

Chiến công của Hai Bà Trưng còn lưu lại trong bài thơ:

Bà Trưng quê ở Châu Phong,

Giận người tham bạo, thù chồng chẳng quên.

Chị em nặng một lời nguyền ,

Phất cờ nương tử, thay quyền tướng quân.

Ngàn tây nổi áng phong trần,

Ầm ầm binh mã xuống gần Long Biên...

Hồng quần nhẹ bước chinh yên,

Đuổi ngay Tô Định, dẹp yên biên thành.

Kinh kỳ đóng cõi Mê Linh,

Lĩnh Nam riêng một triều đình nước ta.

Ba thu gánh vác sơn hà,

Một là báo phục, hai là Bá Vương.

Uy danh động tới Bắc Phương,

Hán sai Mã Viện, lên đường tấn công...

Hồ Tây đua sức vẫy vùng,

Nữ nhi địch với anh hùng được sao!

Cẩm Khê đến lúc hiểm nghèo,

Hai Bà thất thế cùng liều với sông!

Trước là nghĩa, sau là trung,

Kể trong lịch sử, anh hùng ai hơn?

                            (Đại Nam quốc sử diễn ca)

Kỳ tích của Hai Bà Trưng kể ra là độc nhất vô nhị trên thế giới:

• Chưa đến 1 năm kể từ chồng bị giặc giết, Hai Bà Trưng đã tập hợp quân dân, binh mã, vũ khí đánh đuổi toàn bộ lực lượng ngoại xâm ra khỏi đất nước.
• Đội quân của Hai Bà có rất nhiều nữ tướng (trên 20 người). Thời kỳ này, người Việt theo chế độ mẫu hệ.
• Trưng Trắc là người phụ nữ Việt Nam cầm quân đánh giặc và tự xưng vương sớm nhất thế giới (Năm 40).

Tái diễn hình ảnh Hai Bà Trưng tại Saigon

(Ảnh sưu tầm trên Internet, không rõ tác giả)

Hằng năm, đô thành Saigon chọn ra một nữ sinh trường Trung học Trưng Vương và một nữ sinh trường Trung học Gia Long để vinh dự đóng vai Hai Bà Trưng trong buổi diễn hành kỷ niệm ngày Phụ nữ và vinh danh chiến công Hai Bà.

L@Tuan

LH sưu tầm.http://www.leanhtuan.com/HaiBaTrung.html